Vài nét về Porto - xứ sở rượu vang Bồ Đào Nha

 

Người Bồ Đào Nha có câu cửa miệng : « người Porto làm việc còn người Lisbon nhởn nhơ vui chơi ». Điều này thể hiện rõ sự khác biệt về tư tưởng suy nghĩ giữa miền bắc và miền nam của quốc gia này, cũng giống như Hà Nội và Hồ Chí Minh. Khá giống đấy. Miền bắc Bồ Đào Nha khí hậu khắc nghiệt và lại phải chịu nhiều cuộc xâm lăng của người Tây Ban Nha nên người dân phải lao động nhiều. Trong khi đó, miền nam với Lisbon thừa hưởng khí hậu rất đẹp và luôn hướng ngoại nên thoáng hơn trong lối suy nghĩ. Nói vậy thôi chứ lúc tôi đến đây, tôi không có cảm giác như đang ở một thủ đô kinh tế của Bồ Đào Nha với những người làm việc chăm chi đúng như câu cửa miệng của người dân địa phương. Trái lại, Porto rất thanh bình, không nhiều xe cộ.  Muốn khám phá Porto theo đúng nghĩa, sẽ cần phải bỏ thời gian ra đi dạo chậm rãi qua những ngôi nhà đá granit, đi một vòng tàu điện tram và đi dạo dọc theo sông Douro  và kết thúc bằng một chuyến du ngoạn trên sông Douro và ngắm nhìn Porto từ xa. 

 

 

 Khu phố cổ nằm trọn trong lưu vực sông Douro, trung tâm Porto được quy hoạch hai bên sườn sông theo dạng hình V. Các ngôi nhà truyền thống Porto có tên là « chais » được xây san sát dọc theo sườn đồi và như thể dính chặt vào đó tạo ra một vẻ đẹp rất đặc trưng. Khu phố cổ có tên địa phương là « Ribeira ». Các tòa nhà tuy có độ tuổi thâm niên hơn 1 thế kỷ nhưng lại xây không theo quy hoạch cụ thể nên mỗi một nhà được xây theo một lối kiến trúc của một thời kỳ khác nhau, lúc thì XVI, lúc thì XIX. Có lẽ vì sự xây trồng chéo lẫn lộn như vậy nên khiến nhiều du khách có cảm giác như đang ở một khu ổ chuột.  

 

 

 Cảm giác đó cũng có thể hiểu được vì dù sao Porto không phải là một thành phố giàu có. Cái nghèo thể hiện rõ ở việc các ngôi nhà không được trùng tu nhiều. 

 

Đi hết cầu Ponte Luis I là sang được bên kia bờ sông và đến khu phố Vila Nova de Gaia. Ngay khi sang được bên bờ là có thể nhìn thấy rất nhiều biển chỉ dẫn hướng đến các ngôi nhà chais và các hầm rượu Porto. 

 

Một điều thú vị là rượu Porto không phải do người Bồ Đào Nha trồng và phát triển mà lại do người Anh sáng tạo ra vào thế kỷ XVII. Thời điểm ấy, Anh và Pháp đang chiến tranh với nhau. Người Anh phải tìm một nguồn cung cấp rượu khác và đã chọn Bồ Đào Nha làm nguồn. Họ trộn rượu vang với vị brandy của whisky và tạo ra Porto. Ngày nay, có rất nhiều công ty sản xuất rượu Porto mang tên Anh quốc như Taylor’s, Graham’s hoặc Cockburn’s.  

 

 

 Tất cả các công ty này đều sở hữu hầm rượu ở khu Vila Nova de Gaia. Tôi gõ cửa hầm rượu Late Bottlet Vintage. 

 Bên trong, ông chủ giải thích rất chi tiết các công đoạn sản xuất rượu trong các gian phòng tối với bạt ngàn thùng rượu làm bằng gỗ sồi.

Từ chân cầu Luis I, tôi đi dọc theo bờ sông và không khó có thể nhận ra những chiếc thuyền buồm nhỏ chở các thùng rượu Porto, tên địa phương là barco ribelos. 

 

Các thuyền này trước kia là phương tiện vận rượu bằng đường thủy và là niềm tự hào của thương mại đường biển Porto nhưng ngày nay sự tồn tại của chúng có vẻ mang nhiều chất du lịch hơn. 

 

 Muốn tìm hiểu sâu hơn về rượu Porto chắc phải đi du thuyền dọc theo con sông Douro và ngắm nhìn các sườn đồi với những vườn nho. Con sông uốn khúc quanh co trong một khung cảnh như tranh vẽ với rừng thông trộn lẫn với rừng cọ.

 

 

Nhưng ấn tượng hơn nữa chính là cách người dân địa phương canh tác đất đai để tạo lên sự hòa trộn hoàn hảo giữa phong cảnh thiên nhiên và khu trồng nho làm rượu. Phương pháp canh tác đất trồng nho ở đây khá giống các thửa ruộng bậc thang ở Sapa. 

 

 Đất ở đây khá xốp nên rễ cây nho ăn rất sâu vào lòng đất nhiều khi lên đến 30m ! Bên cạnh khu canh tác là những ngôi làng nhỏ và nông trại, tiếng Bồ Đào Nha gọi là « quintas ».